Fijnstofmetingen

Wat is fijnstof?

Fijnstof is een verzamelnaam voor in de lucht zwevende deeltjes, kleiner dan 10 micrometer, van verschillende herkomst en chemische samenstelling. Het merendeel van het fijnstof in Nederland, ongeveer 55 procent, is van natuurlijke herkomst, maar ook door het toedoen van de mens kan er fijnstof vrijkomen. Fijnstof wordt soms aangeduid als PM10. PM staat voor de particulate matter, de Engelse benaming voor fijnstof. Het getal 10 staat voor 10 micron.

 

 

Bent u zich bewust van teveel fijnstof in uw bedrijf of gebouw?Dit kan leiden tot gezondheidsklachten, met eenlagere arbeidsproductiviteit als gevolg. De fijnstof meten is dan ook met enige regelmaat verstandig om uit te voeren. Fijnstof meten kan AirCheq op verschillende manieren uitvoeren. Eén van de opties is dat we de meting uitvoert met een datalogger, die door middel van een laser de deeltjes in de lucht telt. De data uit deze datalogger wordt door een computer uitgelezen en zo wordt in een grafiek overzichtelijk weergegeven of de grenswaarde overschreden wordt. Bij klachten op kantoor of in een fabriek, is het mogelijk om de fijnstof per persoon te meten. Een andere optie is het wegen of stof karakteriseren van fijnstof. Dit onderzoek kunnen wij voor u uit (laten) voeren.

 

 

 

Soorten fijnstof:

Bij het indelen van fijnstof in soorten wordt onderscheid gemaakt in grootte van de deeltjes:

  • PM10: deeltjes met een aerodynamische diameter kleiner dan 10 micrometer (0,01 mm)
  • PM2,5: deeltjes met een aerodynamische diameter kleiner dan 2,5µm (0,0025 mm)
  • PM0,1: deeltjes met een aerodynamische diameter kleiner dan 0,1µm (0,0001 mm = ultra fijnstof)

Waar bevindt fijnstof zich het meeste?

Vooral het verkeer (41%), de industrie (22%) en de landbouw (20%) zijn bronnen van fijnstof. Fijnstof ontstaat als gevolg van verbrandingsprocessen in bijvoorbeeld auto’s (vooral dieselmotoren), elektriciteitscentrales en stookinstallaties. Maar het kan ook een gevolg zijn van de op- en overslag van bijvoorbeeld kolen, erts en graan én van slijtage van autobanden en wegen.
Huishoudens leveren ook een aanzienlijke bijdrage door onder meer het stoken van allesbranders en open haarden, het roken van sigaretten en autorijden.

 

De roetdeeltjes die vrijkomen bij het stoken van bijvoorbeeld een open haard hebben een relatief hoog gehalte aan schadelijke stoffen als gevolg van onvolledige verbranding. Bovendien vindt deze vorm van uitstoot plaats in de directe leefomgeving en op leefhoogte. Tenslotte kan fijnstof een natuurlijke oorsprong hebben, zoals opwaaiend bodemstof en zeezout.
In Nederland overschrijden de concentraties fijnstof vooral de normen binnen 100 meter van een drukke snelweg, of binnen 50 meter van een drukke stedelijke weg. In grote gemeenten in Nederland wordt hierdoor tot 10% van de bevolking aan te veel fijnstof blootgesteld. In gemeentes met veel industrie, drukke wegen, havens en in enkele landbouwgebieden in Noord-Brabant en Limburg komen de meeste overschrijdingen voor.

Wat zijn de effecten van fijnstof op de gezondheid?
De lucht van huizen, bedrijven, scholen of praktijkruimtes zijn vervuild met chemicaliën, organische stoffen en micro-organismen, zoals bacteriën. De neus, keel en longen worstelen elke dag met deze luchtvervuilers. Deze lucht kan hoofdpijn, rode ogen, duizeligheid, vermoeidheid en andere kwalen veroorzaken. Eén op de drie mensen heeft wel te maken met allergieën zoals astma, andere vormen van ademhalingsproblemen of het “sick building syndrome”. Astma is de grootste veroorzaker van ademhalingsproblemen bij kinderen.

 

Het is bekend dat gezondheidsschade vooral optreedt door de kleinere fractie van de deeltjesgrootteverdeling: de PM2,5. Deze deeltjes dringen het diepst door in de longen en richten de meeste schade aan. Deze fractie wordt ook voor een groter deel door mensen veroorzaakt, vooral door wegverkeer en scheepvaart.
fijnstof deeltjesgrootte

 

Het is niet duidelijk wat het effect is van de chemische samenstelling op de grootte van de gezondheidsschade. Niet alle fijnstof is schadelijk. Zeezout kan ook als fijnstof in de lucht zitten; als dat je longen binnendringt is dat geen probleem, het lost op en wordt in het lichaam opgenomen. Sommige mensen zijn gevoeliger voor fijnstof dan anderen; het is niet op voorhand aan te geven welke mensen schade zullen lijden. Het is wel aannemelijk dat bij een hogere blootstellingconcentratie en bij een grotere gevoeligheid het gezondheidsrisico groter is. Kwetsbare groepen zijn met name ouderen en personen met hart-, vaat- of longaandoeningen.

 

 

De kleine zwevende deeltjes komen bij inademing in de longen terecht. Deeltjes groter dan 10 micrometer (µm) worden door de trilharen in de luchtwegen opgevangen en uitgescheiden via het slijmvlies. In de longen treedt schade op, maar het mechanisme waardoor dit gebeurt is niet precies bekend. De hypothese is dat de kleine deeltjes (kleiner dan 10 micrometer) ontstekingsreacties veroorzaken en de zuurstofopname bemoeilijken. Deze ontstekingsreacties, waarbij radicalen vrijkomen, zijn schadelijk voor het hart. Mogelijk zorgt fijnstof er ook voor dat het bloed viskeuzer wordt, waardoor de kans op een hartinfarct toeneemt. Er zijn neurologische effecten van fijnstof gevonden, waardoor bijvoorbeeld de hartspierfunctie negatief kan worden beïnvloed. Tenslotte worden radicalen geassocieerd met vervroegde veroudering. Bij mensen met luchtwegaandoeningen en hart- en vaatziekten verergert chronische blootstelling aan fijnstof hun symptomen en het belemmert de ontwikkeling van de longen bij kinderen.

Fijnstof onderzoek? laat het ons weten.


    Om spam te voorkomen vragen we u de onderstaande code over te typen.

    captcha